Stad Antwerpen - AG VESPA
Bo Architect
Karuur Architecten
Lapis Arte
Vooronderzoek
De pastorie van de Sint-Carolus Borromeuskerk, het pand gesitueerd op het Hendrik Conscienceplein nr. 6 te Antwerpen kreeg in opdracht van Stad Antwerpen door Bo Architect en Karuur architecten een herbestemming. Door de historische waarde en het unieke interieur creëert dit verschillende vraagstukken en uitdagingen. Om hier een antwoord op te kunnen bieden, werd Lapis Arte ingeschakeld voor het voeren van een materiaal-technisch vooronderzoek.
Het pand waarin heden de pastorie is gevestigd, maakt oorspronkelijk deel uit van het Professiehuis die in de 17e eeuw samen met de kerk en Huis der Sodaliteiten door de Orde der Franciscanen langs het plein is opgetrokken. Met de opheffing van de Orde wordt de Professievleugel aangepast naar de eisen van een militaire academie die er zich tussen 1775-1783 vestigt. In 1787 wordt de westelijke vleugelzijde alweer verkocht en komt deze maal in handen van de schilder, Petrus Josephus Rom. Hij neemt de indeling van het gebouw grondig onderhanden en splitst ze op in drie wooneenheden. De meest oostelijke woning wordt in 1852 door de kerkfabriek aangekocht en als pastoriewoning in dienst genomen.
In het materiaal-technisch onderzoek ligt de focus op het meeste bijzondere kamertje in deze woning, het salon. Bij het betreden van het salon waant men zich in een overdekte, open ruimte omgeven door zuilen, uitkijkend op idyllische, Italiaanse landschappen en taferelen. Een trompe l’oeil effect die door de kamerhoge wandbespanning wordt gecreëerd. Op basis van stilistische kenmerken wordt deze wandbespanning op het einde van de 18e eeuw gedateerd. De wandbespanning is over vier muren gespannen en wordt gescheiden door een lambrisering en schouwboezem met originele, rood-bruine marmerimitatie en schouwmantel in marmer. Het plafond en overige schrijnwerk sluiten harmonieus aan, maar zijn in de loop der jaren herschilderd. Aan de hand van een stratigrafisch kleuronderzoek zijn de oorspronkelijke afwerkingen op de binnenluiken, vensterbanken, plafond en vloer achterhaald en wordt er vastgesteld dat de 18e-eeuws totaalafwerking in al zijn elementen vrij intact is overgeleverd.
In het onderzoeksadvies wordt daarom een gepaste behandeling voorgeschreven en aanbevolen dit salon integraal te bewaren en een functie binnen de herbestemming toe te kennen. Een Antwerpse parel om te koesteren!
Overzicht projecten